De kruisbanden bij de hond bevinden zich net zoals bij de mens in het kniegewricht en hebben een belangrijke rol om het kniegewricht te stabiliseren. We kunnen een voorste en achterste kruisband waarnemen en zoals ze aangeven, kruisen ze elkaar in het midden van het kniegewricht. Het is bijna altijd de voorste kruisband die bij honden is aangetast. Een gescheurde voorste kruisband is de meest voorkomende orthopedische aandoening bij de hond. Een van de belangrijkste functies van dit ligament is om te verhinderen dat het bovenbeen (femur) niet naar achter kan verplaatsen.  
Meestal scheurt een voorste kruisband door een combinatie van factoren.

  • ouder worden van het ligament (degeneratie)
  • genetica – rasgebonden
  • overbelasting
  • obesitas
  • slechte fysieke conditie
  • conformatie van de achterpoot
  • acuut trauma

In tegenstelling tot bij de mens, is een gescheurde kruisband bij de hond vaak het resultaat van een trage, stap voor stap degeneratie of beschadiging. Dit verklaart waarom een partiële scheur bij honden bijna altijd zal ontwikkelen tot een volledige scheur. Bijkomend weten we dat 50% van de honden met een gescheurde kruisband in de ene knie, een gelijkaardig probleem ontwikkelen in de andere knie. Dit knieprobleem kan voorkomen bij alle honden, groot-klein, jong-oud maar komt zelden voor bij katten. Bepaalde rassen staan erom bekend om dit probleem frequent te ontwikkelen zoals de Rottweiler, Newfoundlander, Mastiff, Akita, Staffordshire Terriër en Labrador Retriever. Daarentegen komt deze aandoening heel zelden voor bij Greyhounds, Teckels en Bassets.

Symptomen

Honden met een gescheurde kruisband kunnen een combinatie vertonen van volgende symptomen:

  • moeilijk opstaan met de achterhand
  • moeilijk gaan zitten
  • last hebben bij het uit de auto springen
  • minder activiteit vertonen of minder willen spelen
  • de graad van manken is variabel van subtiel tot volledig de poot optrekken
  • spieratrofie (verminderde bespiering van de aangetaste poot)
  • verminderde beweeglijkheid van het kniegewricht
  • een ploppend-klikkend geluid vanuit de knie (kan op een bijkomend meniscus letsel duiden)
  • een verdikte/pijnlijke knie
  • stijfheid

Pijn en ongemak worden op een totaal andere manier uitgedrukt door honden in vergelijking met mensen. Ze janken of grommen uiterst zelden maar gaan de poot minder gebruiken. Dit is hun manier om pijn te uiten. Bij een partiële scheur is de knie pijnlijk maar niet instabiel en daardoor is het manken in het begin vaak subtiel en als het ligament verder scheurt wordt het manken duidelijker. Sommige honden lopen op drie poten na een explosieve actie of wandeling op het strand. We vermoeden dat een reeds aangetaste kruisband op dat moment dan volledig gescheurd is met acute instabiliteit.


Diagnose

De diagnose van een volledig gescheurde voorste kruisband kan gebeuren door een kreupelheidsonderzoek, waarbij de gang van het dier en de gewrichten goed nagekeken worden. Bijkomend kunnen stabiliteitstesten en röntgenfoto’s de diagnose bevestigen. De 'schuiflade' en 'tibiale compressie' test, zijn specifieke palpatietechnieken waarbij de stabiliteit van de knie wordt beoordeeld. Deze testen kunnen een abnormale beweging van de knie aantonen die enkel mogelijk is bij een volledig gescheurde voorste kruisband. Om deze betrouwbaar uit te kunnen voeren is vaak sedatie noodzakelijk.
Een gedeeltelijke gescheurde kruisband daarentegen, is soms wat uitdagender om te bevestigen. Bij een partiële scheur is de knie stabiel en soms mild opgezet en beperkt pijnlijk bij palpatie. Daarom is soms een knieoperatie nodig om de gedeeltelijke scheur aan te kunnen tonen. Belangrijk om te weten is dat we op basis van röntgenfoto’s de kruisband zelf NIET in beeld kunnen brengen maar de veranderingen in een gewricht met een kruisbandletsel.
Het röntgenonderzoek van de knie is belangrijk voor volgende zaken:

  • het aantonen van een opgezette knie (gewricht opgezet door een toename aan gewrichtsvocht)
  • de aanwezigheid van en de graad van artrose
  • het eventueel naar achter kunnen verplaatsen van het bovenbeen (enkel bij volledige scheur)
  • het uitsluiten van andere radiografische afwijkingen
  • we kunnen metingen uitvoeren die nodig zijn voor een TPLO operatie


null

Bij de linker knie zien we geen opzetting van het gewricht dit in tegenstelling tot de rechter knie. Bij deze laatste zien we ook dat het bovenbeen meer naar achter kan verplaatsen wat enkel mogelijk is bij een volledig gescheurde voorste kruisband.



Behandeling

Er zijn meer dan 20 verschillende behandelingsmogelijkheden voor een gescheurde kruisband. De beste optie voor uw huisdier hangt af van verschillende factoren:

  • activiteitsniveau
  • functie van de hond
  • grootte van de hond
  • leeftijd van de hond
  • anatomische conformatie van de achterhand (vorm van de botten)
  • graad van knie instabiliteit
  • aanwezigheid van een meniscusletsel
  • aan- of afwezigheid van andere aandoeningen (hart of andere organen)

De eerste vraag die gesteld wordt, is of een chirurgische ingreep of een niet chirurgische ingreep (ook wel conservatieve behandeling) aan de orde is. Een chirurgische ingreep voor een gescheurde kruisband is altijd de beste optie want het is de enige manier om de instabiliteit permanent te herstellen in de knie. Maar dit is helaas niet altijd mogelijk omwille van financiële of medische redenen. Dit overleggen we graag met u tijdens een consultatie.

Het doel van een chirurgische ingreep is niet om de kruisband te herstellen in het gewricht zoals bij mensen gebeurt. We plaatsen een kunstbandje buiten het gewricht. Deze gaat om de fabella heen en vervolgens naar beneden, door een tunnel die we maken in het scheenbeen, ook wel fabello-tibiaal bandje genoemd.  


null

Schematische weergave van een Flo teugel, ook wel fabello tibiaal bandje genaamd.


Deze techniek passen we het liefst toe bij honden onder de 
15 kg die als gezelschapshond door het leven gaan. Bij sportieve- , zwaardere- of werkhonden passen we de TPLO techniek toe.

Tijdens de operatie wordt eerst  het kniegewricht open gemaakt en geïnspecteerd. De restanten van de gescheurde kruisband worden verwijderd en er wordt extra aandacht besteed aan de meniscussen. We weten dat bij een behoorlijk percentage van honden met een kruisbandletsel ook een meniscus letsel ontwikkeld. Het gescheurde deel van de meniscus wordt dan verwijderd. Eventueel zal een deel van de meniscus losgemaakt worden (release van de meniscus). Dit wordt uitgevoerd om problemen in de toekomst te proberen te voorkomen. Na de knie inspectie zal een tunnel gemaakt worden in het scheenbeen. Daarna zal het bandje achter de fabella gehaakt worden, door de tunnel gebracht worden, aan de zijkant opgespannen en vastgeknoopt  worden. De stabiliteit van de knie wordt getest en indien afdoende zullen de spieren gehecht worden en de huid zal worden gesloten.



Complicaties

Het meest voorkomende probleem bij een dergelijke operatie is een infectie. Dit heeft voornamelijk te maken met het feit dat de afstand tussen de huid en het bandje heel beperkt is. Van het moment dat de huid iets wijkt, stuiten we op het bandje. Likken is uit den boze! Door likken wordt de huid/incisie beschadigd en de tong  duwt bacteriën de diepte in. Het bandje bestaat uit een gevlochten draad en als een infectie zich daarop nestelt, zit er maar 1 ding op... Langdurig (2-12 weken) antibioticum, en daarna zal het bandje verwijderd moeten worden. We geven na de operatie voor 5 dagen antibioticum mee, maar dat houdt niet altijd een infectie tegen.
Zoals bij elke operatie zijn er risico’s verbonden aan de anesthesie. Door gebruik te maken van een pre-operatief bloedonderzoek, moderne anesthesie protocollen en  intensieve monitoring tijdens de operatie van de patiënt, kan dit risico geminimaliseerd worden. Een late scheur van de meniscus kan voorkomen bij elke knie operatie. Een revisie operatie zal uitgevoerd moeten worden om de beschadigde meniscus te verwijderen. Soms scheurt het bandje vroegtijdig. We weten dat het bandje vroeg of laat zal scheuren. Dit kan geen kwaad indien de spieren en de weefsel rondom de knie de tijd hebben gekregen om zich te verstevigen. Maar dat heeft tijd nodig, meestal 3 -6 maanden. Het bandje dient eigenlijk om een 'tijdelijke' stabilisatie te geven, zodat de weefsels en de spieren de tijd krijgen om zich aan te passen en te verdikken en zo terug de knie stabiel te krijgen. Als het bandje te vroeg scheurt zal ook hier een revisie operatie zich opdringen. Artrose is meestal reeds aanwezig op het moment van chirurgie en zal stap voor stap toenemen onafhankelijk van de gebruikte techniek.


Prognose

Algemeen kunnen we stellen dat de prognose voor een hond met een kruisbandletsel dat behandeld is met een kunstbandje uitstekend is. De overgrote meerderheid (90%) heeft normale belasting van het ledemaat indien er geen complicaties optreden uiteraard.
Het succes van een dergelijke ingreep ligt niet alleen bij de technische uitvoering ervan maar ook bij een juiste nabehandeling en verzorging. We helpen u hier graag bij en leggen het graag aan u uit.

Het succes van een dergelijke ingreep ligt niet alleen bij de technische uitvoering ervan maar ook bij een juiste nabehandeling en verzorging. We helpen u hier graag bij en leggen het graag aan u uit.